لایه دوم اتریوم و اهداف آن

احتمالا قبلا از راهکارهای لایه دوم به عنوان حلال مشکلات بلاک‌چین‌های مختلف شنیده‌اید. چرا که در چند سال اخیر متخصصان و فعالان بلاک‌چین و بازار کریپتو بسیار از آن صحبت می‌کنند. هدف از اجرای راهکارهای لایه دوم، حل مسئله سرعت، مقیاس‌پذیری و همچنین مصرف بالای انرژی در بلاک چین‌های مختلف است. اما سوال اینجاست که آیا این راهکارها می‌توانند موجب بهبود شرایط بلاکچین‌هایی مانند اتریوم شوند؟

منتقدان زیادی بر این باورند که راهکار لایه دوم اتریوم و سایر راهکارهای لایه دوم نمی‌توانند مشکلاتی که شبکه با آن دست به گریبان است را رفع کنند. در این بین اگر بخواهیم تعریفی برای راهکار لایه دوم بیان کنیم باید بگوییم مجموعه‌ای از راه‌حل‌های موجود در خارج از بلاک چین که با هدف افزایش سرعت و مقیاس‌پذیری شبکه طراحی شده‌اند، راهکار لایه دوم نامیده می‌شوند. البته تمامی شبکه‌ها نیاز به راهکار لایه دوم ندارند بلکه شبکه‌هایی همچون اتریوم به این راهکار نیاز دارند. با در نظر داشتن این موضوعات ما در ادامه مقاله قصد داریم به توضیح کامل‌تری در خصوص راهکار لایه دوم اتریوم و موارد زیر بپردازیم.

1. لایه دوم اتریوم چیست؟
2. آیا مشکلات ETH با راهکار لایه دوم اتریوم حل می شود؟
3. انواع راهکارهای لایه دوم اتریوم
4. مهم ترین پروژه های لایه دوم اتریوم

لایه دوم اتریوم چیست؟

یکی از فناوری‌های پرکاربرد و شناخته شده در بازار ارزهای دیجیتال و فضای بلاک چین شبکه اتریوم می‌باشد. زیرا این فناوری به عنوان بستری مناسب برای رمز ارزهایی که از بلاک چین اختصاصی برخوردار نیستند استفاده می‌شود. بر همین اساس به دلیل پرکاربرد بودن این شبکه ممکن است بلاک چین اتریوم با مشکلاتی اعم از شلوغی شبکه و کارمزد بالا مواجه شود. برهمین اساس دسترسی کاربران به اپلیکیشن‌ غیرمتمرکز (dApp) کاهش پیدا می‌‌کند. البته مقیاس پذیری نیز یکی از مشکلاتی است که شبکه اتریوم سال‌ها است با آن روبرو است. برهمین اساس برای رفع مشکل مقیاس پذیری پروژه‌های بسیار زیادی همچون پروژه ارز دیجیتال اپتیمیسم (OP) راه‌اندازی شدند.

جالب است بدانید هیچ یک از این پروژه‌ها به صورت کامل نتوانستند مشکل مقیاس پذیری شبکه اتریوم را حل کنند. با در نظر داشتن تمامی این مسائل توسعه‌دهندگان به فکر راه‌اندازی لایه دوم اتریوم افتادند تا بتوانند این مشکلات را برطرف کنند. به نوعی راهکار لایه دوم اتریوم به مجموعه‌ای از راه‌حل‌ها گفته می‌شود که برای از بین بردن مشکلاتی همچون مقیاس پذیری و بهبود هرچه بیشتر شبکه اتریوم در نظر گرفته شده است. به نوعی این راهکار به وجود آمدند تا استفاده از شبکه اتریوم برای کاربران و پروژه‌هایی که این شبکه را بستر خود قرار دادند آسان‌‌تر و ارزان‌تر شود.

آیا مشکلات ETH با راهکار لایه دوم اتریوم حل می شود؟

راهکارهای لایه دوم برای حل مشکل هزینه بسیار بالای گس (Gas) شبکه اتریوم پیشنهاد شدند و انتظار داریم که مشکل تراکم شبکه را یکبار برای همیشه حل کنند. از آنجایی که هزینه گس اتریوم به دلیل همین تراکم بیش از اندازه بالا رفته است، بسیاری ادعا دارند که راهکارهای لایه دوم اتریوم می‌توانند راه‌حل این مشکل باشند؛ عصای سحر آمیزی که مشکل گس (Gas) اتریوم را برای همیشه حل می‌کند.

هر چند بسیاری بر این باوراند که راهکارهای لایه دوم که قرار است در تراکنش‌های اتریوم به کار بگیرند، اتریوم را یکبار برای همیشه از مشکلاتش خلاص می‌کنند. اما اگر کمی عمیق‌تر به آن نگاه کنیم، اتریوم نیاز شدیدی به این راهکارها دارد، اما آن‌ها به نوبه خود دارای ابهامات و مشکلات بالقوه ای هستند. مسائلی که می‌توانند مانع دستیابی این شبکه به چشم‌اندازش که همان تبدیل شدن به یک ابر کامپیوتر جهانی است شوند.

به طور کلی راهکارهای لایه دوم در مسیر درستی گام برداشتند و با اینکه پروسه‌نهایی اتریوم 2.0 نیز، در برنامه قرار دارد، اما همچنان به این راهکارها نیاز داریم. همچنین توان خروجی و سرعتی که این راهکارها ارائه می کنند حتی در لایه اول اتریوم 2.0 نیز قابل انجام نخواهند بود. اما مشکل اینجاست که این راهکارها کامل و بی‌عیب نیستند. شاید به‌همین دلیل است که چندین راهکار متفاوت برای حل مشکل مقیاس پذیری اتریوم وجود دارد. برهمین اساس در ادامه مقاله قصد داریم چند نمونه از راهکار لایه دوم اتریوم را به شما معرفی کنیم.

انواع راهکارهای لایه دوم اتریوم

پس از راه‌اندازی لایه دوم اتریوم این فناوری باید مشکلات شبکه اتریوم را برطرف می‌کرد برهمین اساس باید استراتژی و راهکارهایی را پیاده‌سازی می‌کرد. از همین رو چندین راهکار متفاوت در دستور کار خود در نظر داشت که شامل موارد زیر می‌باشد.

کانال‌ها (Channels) به عنوان اولین نمونه از راهکارهای لایه دوم اتریوم شناخته می‌شود. به نوعی این کانال‌ها چندین راه برای انجام تراکنش‌های خارج زنجیره به کاربران ارائه می‌کنند. با این روش تنها دو تراکنش به لایه تسویه یا همان بلاک چین اتریوم ارسال می‌شود و این روش با هزینه کم توان عملیاتی را بالا می‌برد. البته محدودیت‌هایی برای این روش وجود دارد که توسعه‌دهندگان باید به آن‌ها رسیدگی کنند.

پلاسما (Plasma) یکی از راه‌حل‌های لایه دوم اتریم می‌باشد که از ساختار داده‌‌ای به نام درخت مرکل (Merkle Tree) استفاده می‌کند. درخت مرکل بیشتر برای ایجاد یک زنجیره اضافی به بلاک چین اصلی اتریوم کاربرد بسیار زیادی دارد و در این بخش استفاده می‌شود. به نوعی این روش می‌تواند با هزینه کم سرعت تراکنش‌ها را بهبود ببخشد. البته این روش نیز همچون به روش کانال‌ها محدودیت‌هایی را به همراه دارد.

یکی دیگر از راهکارهای لایه دوم اتریوم رول آپ‌ (Rollup) می‌باشد. این روش اطلاعات تراکنش‌ها را به لایه اصلی اتریوم ارسال می‌کند و در این شرایط از پروتکل‌های امنیتی لایه یک اتریوم استفاده می‌کند و به فعالیت خود ادامه می‌دهد. در حال حاضر دو نوع رول آپ با نام‌های رول آپ ZK و رول‌آپ optimistic بر روی بستر اتریوم فعالیت می‌کنند.

والیدیوم (Validium) نیز یکی از راهکارهای لایه دوم اتریوم می‌باشد که شباهت بسیار زیادی به راهکار رول آپ‌ها دارد. زیرا این فناوری از اثبات سهام صفر استفاده می‌کند اما در این روش اطلاعات خارج از زنجیره اصلی ذخیره می‌شود. برهمین اساس 10 هزار تراکنش در ثانیه بدون هیچگونه تاخیری امکان پذیر می‌‌باشد اما این روش از امنیت کمی برخوردار است.

مهم ترین پروژه های لایه دوم اتریوم

در سال‌های گذشته پروژه‌های زیادی به عنوان لایه دوم اتریوم راه‌اندازی شدند. این پروژه‌ها یا پروتکل‌های بلاک چینی هر یک از ویژگی‌های متفاوتی برخوردار بودند و در صدد رفع مشکل مقیاس پذیری اتریوم می‌کوشیدند. در همین بین چند مورد از این پروژه‌ها به عنوان مهم‌ترین پروژه‌های لایه دوم اتریوم شناخته می‌شود که در ادامه به معرفی آن‌ها می‌پردازیم.

1. پالیگان (Polygon)
2. آربیتروم (Arbitrum)
3. آپتیمیزم (Optimism)
4. لوپرینگ (Loopring)
5. ایمیوتبل ایکس (Immutable X)
6. زنجیره ایکس دای (xDai)

اکنون که با مفهوم لایه دوم اتریوم و ویژگی آن آشنا شدید بهتر است بدانید ما در این مقاله قصد داشتیم شما را با این شبکه پر کاربرد و شناخته شده آشنا کنیم تا درک بهتری از چالش‌های لایه اول داشته باشید و بدانید لایه دوم اتریوم به چه دلیلی روی کار آمده است.

جمع بندی

لایه دوم اتریوم به‌ عنوان راه‌حلی برای رفع مشکلات مقیاس پذیری و هزینه‌های بالای تراکنش‌ها در شبکه اصلی اتریوم معرفی شده است. این فناوری با اجرای تراکنش‌ها خارج از زنجیره اصلی و سپس ادغام نتایج آن‌ها، فشار را از روی شبکه اصلی کاهش می‌دهد و امکان پردازش تعداد بیشتری از تراکنش‌ها را با هزینه کمتر فراهم می‌کند. راهکارهای لایه دوم، مانند رول‌آپ‌ها و پلاسما، نه تنها سرعت و کارایی را بهبود می‌بخشند، بلکه با حفظ امنیت و عدم تمرکز، اعتماد کاربران را به استفاده از اتریوم افزایش می‌دهند.

این لایه همچنین به توسعه دهندگان امکان می‌دهد که برنامه‌های غیرمتمرکز را با تجربه کاربری بهتری ارائه دهند و مقیاس پذیری اکوسیستم اتریوم را تقویت کنند. در نهایت، لایه دوم اتریوم گامی کلیدی در جهت تحقق اهداف شبکه برای دستیابی به یک سیستم بلاک چینی کارآمدتر و مقرون به‌صرفه‌تر است که برای کاربردهای گسترده‌تر و آینده‌پذیر طراحی شده است و به رشد پایدار این اکوسیستم کمک می‌کند.