شبکه‌های شناخته شده و محبوب بازار ارزهای دیجیتال همچون اتریوم و بیت کوین پس از گذشت مدتی با مشکلات متفاوتی روبرو شدند. به طور مثال شبکه اتریوم از ابتدای ظهور با مشکل مقیاس پذیری درگیر بوده است برهمین اساس پلتفرم و ارز دیجیتال اپتیمیسم با هدف برطرف کردن این مشکل راه‌اندازی شد. در چند سال اخیر شبکه بیت کوین نیز با مشکلاتی زیادی مواجه شد و از آنجایی که بیت کوین یک شبکه محبوب و امن و شناخته شده می‌باشد پروژه‌های زیادی سعی در برطرف کردن مشکلات آن داشتند.
اما در میان این پروژه‌ها تنها شبکه لایتنینگ (Lightning Network) بود که موفق شد بعضی از مشکلات شبکه بیت کوین را بهبود ببخشد. به صورت کلی این شبکه یک راهکار لایه دوم است که معاملات کوچک‌تر را سریع‌تر و راحت‌تر انجام می‌دهد. همچنین برخلاف شبکه بیت کوین معامله در شبکه لایتنینگ یا شبکه صاعقه با کارمزد کمتری نیز انجام می‌شود. برهمین اساس در ادامه مقاله قصد داریم به توضیح کامل‌تری در خصوص این شبکه بپردازیم.
شبکه لایتنینگ چگونه کار می‌کند؟
شبکه لایتنینگ (Lightning Network) یا شبکه صاعقه یکی از نوآورانه‌ترین راهکارها برای حل مشکلات مقیاس‌پذیری و کاهش هزینه‌ها و بهبود سرعت انجام تراکنش‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال است. این شبکه به‌عنوان یک لایه دوم بر روی بلاک چین بیت کوین عمل می‌کند و به کاربران این امکان را می‌دهد تا تراکنش‌های سریع و کم‌هزینه‌ای را تجربه کنند.
به صورت کلی در شبکه صاعقه معاملات از بلاک چین اصلی بیت کوین خارج می‌شود و خارج از زنجیره انجام می‌شود. از همین رو می‌توان گفت هدف اصلی این شبکه کاهش هزینه‌ها و افزایش سرعت تراکنش با ایجاد کانال‌های پرداخت میان دو یا چند نفر خارج از زنجیره (Off-Chain) می‌باشد. با در نظر داشتن این موضوع شبکه لایتنینگ می‌تواند گزینه خوبی برای انتقالات کوچک و خرد باشد.
تاریخچه شبکه لایتنینگ
اکنون که با مفهوم کلی Lightning Network آشنا شدید بهتر است بدانید مقیاس پذیری پایین شبکه بیت کوین از ابتدای راه‌اندازی این شبکه تا به امروز به یکی از مشکلات اساسی و بزرگ تبدیل شده است. همانطور که در ابتدای مقاله به آن اشاره کردیم پروژه‌های زیادی در سال‌های گذشته سعی در برطرف کردن این مشکل داشتند اما هر کدام از آن‌ها به خاطر دلایلی با شکست مواجه شدند.
به طور مثال کانال‌های اسپیلمن (Spilman)، آمیکو پی (Amiko Pay) سیستم منی روزنفلد (Meni Rosenfeld)، کانال پرداخت الکس اکسلراد (Alex Akselrod) و غیره هر یک سعی در برطرف کردن مشکل بیت کوین داشتند. اما در اوایل سال 2015 تادئوس درایا (Thaddeus Dryja) به همراه جوزف پون (Joseph Poon) ایده راه‌اندازی شبکه لاینتنینگ را در مقاله‌ای مطرح کردند. از همین رو این ایده در مدت زمان کوتاهی مورد استقبال فعالان حوزه بلاک چین قرار گرفت.
شبکه لایتنینگ چه مزایایی دارد؟
شبکه صاعقه همچون سایر فناوری‌های دنیای بلاک چین از مزایا و ویژگی‌های بسیار زیادی برخوردار است و با هدف برطرف کردن مشکلات بیت کوین راه‌اندازی شده است. شبکه لایتنینگ می‌تواند برخلاف شبکه بیت کوین سرعت تایید تراکنش‌ها را بهبود ببخشد و کارمزد کمتری دریافت کند، از همین رو به کمک این شبکه تراکنش‌ها بدون معطلی و صرف وقت تایید می‌شود.
اما شبکه صاعقه به این شکل نمی‌باشد و تراکنش تریدرها با سرعت بالا و کارمزد پایین تایید می‌شود. یکی دیگر از ویژگی‌های مهم شبکه لایتنینگ به روز رسانی مداوم این پروژه می‌باشد برای درک بهتر این موضوع بهتر است بگوییم توسعه‌دهندگان لایتنینگ برای برطرف کردن مشکلات و جلوگیری از هک شبکه لایتنینگ را به صورت مداوم آپدیت می‌کنند.
معایب و مشکلات شبکه لایتنینگ
تا به این جای مقاله به ویژگی‌ها و مزایای لایتنینگ اشاره کردیم اما بهتر است بدانید این فناوری معایب و مشکلاتی را نیز با خود به همراه دارد. یکی از معایب شبکه صاعقه غیر شفاف بودن آن می‌باشد، یعنی تراکنش‌ها در این شبکه به دور از بلاک چین اصلی انجام می‌شود و این موضوع یک نقطه ضعف برای این فناوری به شمار می‌آید. زیرا در این صورت امنیت معاملات کاهش پیدا می‌کند، برهمین اساس بهتر است تراکنش‌های بزرگ را با این شبکه انجام ندهید و از شبکه لایتنینگ تنها برای تراکنش‌های خرد استفاده کنید.
همچنین یکی دیگر از معایب لایتنینگ عدم پشتیبانی از فضای آفلاین می‌باشد. یعنی انتقالات در این شبکه زمانی انجام می‌شود که مبدا و مقصد هر دو آنلاین باشند در غیر این صورت انتقال انجام نمی‌شود. اما در خود شبکه بیت کوین شرایط متفاوت است و تنها نیاز است که مبدا آنلاین باشد و در صورت آفلاین بودن مقصد، تراکنش به راحتی انجام می‌شود. برهمین اساس می‌توان گفت آنلاین بودن دو طرفین در زمان انتقال تراکنش‌ها یکی از مهم‌ترین معایب لایتنینگ به شمار می‌آید.
کیف پول لایتنینگ چیست؟
کیف پول شبکه لایتنینگ (Lightning Wallet) یک نوع کیف پول دیجیتال است که برای کاربران امکانی فراهم می‌کند تا تراکنش‌های سریع و کم‌هزینه‌ای را در شبکه لایتنینگ انجام دهند. این کیف پول‌ها به طور خاص از رابط کاربری ساده برخوردار است و برای استفاده از قابلیت‌های شبکه لایتنینگ طراحی شده‌اند و معمولا یک گره لایتنینگ است که از تکنولوژی‌های لازم برای باز و بستن کانال‌های پرداخت و انجام تراکنش‌های خارج از زنجیره بهره می‌برند. اکنون که با مفهوم کلی کیف پول لایتنینگ آشنا شدید بهتر است بدانید که این پروژه از ویژگی‌های بسیار زیادی برخوردار است که این ویژگی‌ها باعث منحصر به فرد شدن کیف لایتنینگ نسبت به سایر کیف پول های بیت کوین شده است.
به صورت کلی کیف پول های لایتنینگ از پروتکل‌های امنیتی پیشرفته‌ای شامل کلیدهای خصوصی و عمومی، رمزنگاری داده‌ها و احراز هویت دو مرحله‌ای برای حفظ امنیت وجوه کاربران استفاده می‌کنند. همچنین بسیاری از کیف پول‌های لایتنینگ از آدرس‌های چند امضایی پشتیبانی می‌کنند که این موضوع امنیت تراکنش‌ها را افزایش می‌دهد. از همین رو، برای انجام تراکنش در شبکه لایتنینگ نیاز به تایید چند کلید خصوصی است. در این بین قابل ذکر است که در شبکه لایتنینگ نود و گره تاثیر بسیار زیادی برای تایید تراکنش‌ها دارند.
هر گره مسئولیت اساسی در این شبکه دارد که یکی از این مسئولیت‌ها نظارت بر شبکه بیت کوین برای اطمینان از ایمنی دارایی‌ها و انجام تراکش‌ها به کمک برقراری ارتباط با سایر گره‌ها می‌باشد. به صورت کلی ارتباط میان نودها نشان می‌دهد هر کانال چه میزان دارایی دارد. از همین رو برخی از کیف پول‌های لایتنینگ قابلیت اتصال به نودهای لایتنینگ را فراهم می‌کنند تا کاربران به‌طور مستقیم با شبکه ارتباط برقرار کرده و تراکنش‌های خود را مدیریت کنند.
بهترین کیف پول های لایتنینگ بیت کوین
اکنون که با مفهوم کیف پول شبکه لایتنینگ آشنا شدید بهتر است بدانید کیف پول های لایتنینگ به دو دسته کیف پول حضانتی (Custodial) و غیرحضانتی (Non-Custodial) تقسیم می‌شود. در چندین سال اخیر با شناخته شدن ویژگی‌های شبکه لایتنینگ کیف پول‌های متفاوتی وارد بازار شدند. با در نظر داشتن این موضوع در ادامه مقاله قصد داریم چند مورد از بهترین کیف پول های حضانتی و غیرحضانتی شبکه لایتنینگ را به شما معرفی کنیم.
- کیف پول حضانتی ساتوشی (Wallet of Satoshi)
- کیف پول غیرحضانتی الکتروم (Electrum)
- کیف پول غیرحضانتی فینکس (Phoenix)
- کیف پول غیرحضانتی بریز (Breez)
- کیف پول غیرحضانتی موون (Muun)
جمع بندی
شبکه لایتنینگ (Lightning Network) به‌عنوان یکی از تحول‌آفرین‌ترین فناوری‌ها در حوزه ارزهای دیجیتال، پتانسیل بالایی برای تغییر و بهبود ساختار تراکنش‌های بیت کوین و سایر ارزهای دیجیتال دارد. این شبکه با هدف حل مشکلات اساسی بیت کوین در مقیاس‌پذیری، سرعت و هزینه‌های بالا تراکنش‌ها طراحی شده است و با ارائه راهکاری مبتنی بر کانال‌های پرداخت خارج از زنجیره، به‌طور چشمگیری به این اهداف نزدیک شده است.
شبکه لایتنینگ با فراهم کردن امکان انجام تراکنش‌های سریع و کم‌هزینه، نه تنها تجربه کاربران را بهبود می‌بخشد، بلکه به کسب و کارها و سرویس‌دهندگان نیز ابزارهای کارآمدتری برای مدیریت پرداخت‌ها و تراکنش‌ها ارائه می‌دهد. همچنین ویژگی‌هایی مانند حفظ حریم خصوصی، کاهش بار شبکه اصلی و امکان انجام تعداد زیادی تراکنش با هزینه کم، این شبکه را به یک راه‌حل مناسب برای استفاده روزمره و تجاری تبدیل کرده است.
سوالات متداول
آیا شبکه لایتنینگ امن است؟
شبکه لایتنینگ از آنجایی که تراکنش‌ها را خارج از زنجیره اصلی تایید می‌کند از امنیت کمتری نسبت به شبکه اصلی برخوردار است. از همین رو بهتر است از این شبکه تنها برای تراکنش‌های خرد استفاده کنید.
آیا شبکه لایتنینگ قابلیت اتصال به صرافی های ارز دیجیتال را دارد؟
بله، برخی از صرافی های ارز دیجیتال پشتیبانی از شبکه لایتنینگ را آغاز کرده‌اند و کاربران می‌توانند از این شبکه برای واریز و برداشت سریع و کم هزینه استفاده کنند.
آیا محدودیتی در تایید تراکنش های شبکه لایتنینگ وجود دارد؟
به صورت کلی تعداد تراکنش‌ها در شبکه لایتنینگ نامحدود است. با این حال، ظرفیت کانال‌ها و موجودی بیت کوینی که در کانال‌ها قفل می‌شوند، می‌تواند محدودیت‌هایی را ایجاد کند.