معاملات فیوچرز یا معاملات آتی چیست؟

با پیشرفت بازار ارزهای دیجیتال روش‌های بسیار زیادی برای کسب درآمد از این بازار مالی ابداع شده است. هر یک از این روش‌ها توانسته توجهات بسیار زیادی را به خود جلب کند. جالب است بدانید یکی از روش‌های که توجه سرمایه گذاران را به خود جلب کرده لاک دراپ می‌باشد. زیرا در این روش کاربران می‌توانند بدون پرداخت وجهی رمز ارز رایگان دریافت کنند. یکی دیگر از این روش‌های معاملاتی که در سال‌های توجه بسیاری از سرمایه‌گذاران را به خود جلب کرده، معاملات آتی یا معاملات فیوچرز است.

این نوع معاملات با سایر معاملات متفاوت است. تعریفی که اکثر ما درباره معاملات فیوچرز می‌شنویم و تصور اولیه ما را ساخته است، توافق خریدار و فروشنده درباره یک دارایی، برای معامله آن در آینده و سر رسید مشخص است. اما این روش معاملاتی از ابعاد گسترده‌ای برخوردار است. برهمین اساس در ادامه مقاله سعی داریم شما را با نحوه معاملات فیوچرز و موارد زیر آشنا کنیم.

1. معاملات فیوچرز چیست؟
2. معاملات فیوچرز ارز دیجیتال چیست؟
3. معایب معاملات فیوچرز
4. حکم معاملات فیوچرز از نظر شرعی چیست؟
5. چرا از معاملات فیوچرز در کریپتو استفاده می‌ کنیم؟
6. اهرم یا Leverage چیست؟
7. مارجین چیست؟
8. نرخ های تامین مالی

معاملات فیوچرز چیست؟

در معاملات فیوچرز یا معاملات آتی، یک دارایی مشخص که معمولا شامل، ارزهای دیجیتال، فلزات گران‌بها، کالا در بازار فارکس و امثال آن، در تاریخی مشخص، با توافق هر دو طرف، معامله می‌شود. اکنون می‌خواهیم با یک مثال درک این مطلب را برایتان ساده‌تر کنیم. تصور کنید شما مالک یک شرکت لوازم‌خانگی هستید و قرار است تا 6 ماه دیگر 200 دستگاه یخچال را آماده تحویل کنید. فرض کنید برای تولید هر یخچال دو عدد درب نیاز است و جمعا این شرکت به 400 درب نیاز دارد. حال مسئله اینجاست که چه تضمینی وجود دارد که قیمت این درب‌ها، تا پایان تولید یخچال‌ها ثابت بماند؟

بنابراین برای حل مشکل نوسانات قیمت‌ها باید یک قرارداد آتی برای خرید درب با قیمت مشخص ببندید و در آن قرارداد، تاریخ تحویل این درب‌ها را مشخص کنید. ممکن است قیمت هر درب 2 میلیون تومان باشد و شما هم قصد دارید در 6 ماه آینده، مثلا با همان قیمت 2 میلیون آن را خریداری کنید. در این شرایط 2 حالت داریم: حالت اول: بنا به دلایلی مثلا سیاسی یا اقتصادی، قیمت این درب‌ها پایین بیاید. فرضا قیمت هر درب یخچال به 1.5 میلیون تومان برسد. در این صورت شما ضرر می‌کنید در حالی که کارخانه سود خوبی از این معامله خواهد برد.

حالت دوم: قیمت درب یخچال افزایش یابد و فرضا به 2.5 میلیون برسد. در این حالت شما هستید که سود می‌کنید و شرکت با ضرر مواجعه می‌شود.

البته مزیت دیگر معاملات فیوچرز این است که، شما به‌عنوان خریدار، هنگام عقد قرارداد به کارخانه، نقدینگی وارد کرده و چرخ تولید را به گردش در آورده‌اید. به‌همین دلیل قراردادهای آتی به خصوص برای کارخانه‌هایی که سرمایه کافی ندارند، بسیار سودمند است. چرا که مبلغ معامله، همان ابتدا توسط خریدار به فروشنده پرداخت می‌شود.

معاملات فیوچرز ارز دیجیتال چیست؟

تعریف معاملات فیوچرز یا آتی در بازار رمز ارزها کمی متفاوت با تعریف آن در سهام و کالا و غیره می‌باشد. در بازار ارز دیجیتال، فیوچرز تریدینگ (Futures Trading) یک روش برای کسب سود از نوسانات قیمت ارزهای دیجیتال، بدون مالکیت واقعی آن‌ها است. معاملات فیوچرز در بازار کریپتو به کاربران اجازه می‌دهد تا روی قیمت آینده یک رمز ارز مشخص در تاریخ مشخص شرط‌بندی کنند. در معاملات فیوچرز شما می‌توانید علاوه بر افزایش قیمت، از کاهش قیمت یک ارز نیز سود کسب کنید که این موضوع بستگی به پوزیشن معاملاتی شما دارد. همچنین هنگامی که شما احتمال می‌دهید، قیمت یک رمز ارز، به عنوان مثال بیت کوین کاهش پیدا می‌کند، می‌بایست یک پوزیشن شورت باز کنید.

البته اگر قیمت بیت کوین طبق پیش‌بینی شما پیش برود، از این معامله سود خواهید برد. یا برعکس، اگر احتمال می‌دهید قیمت یک ارز دیجیتال، مثلا همان بیت کوین، افزایش می‌یابد باید یک معامله با پوزیشن لانگ باز کنید. همچنین در صورتی که پیش‌بینی شما در ست باشد، سود خواهید کرد و اگر اشتباه باشد، زیان می‌کنید. از آنجایی که، معاملات فیوچرز مربوط به پرایس اکشن‌های یک ارز دیجیتال است و ارتباطی با خود آن ارز ندارد، با معاملات اسپات یا معامله نقدی متفاوت است. از جمله ویژگی‌های معاملات آتی در بازار ارز دیجیتال، امکان معامله با اهرم یا لوریج بالا می‌باشد.

برای این که معاملات فیوچرز را در بازار ارزهای دیجیتال را بهتر درک کنید، لطفا به این مثال توجه کنید: تصور کنید حسن و عباس در قیمت 40,000 دلار، یک پوزیشن در معامله فیوچرز بیت کوین باز می‌کنند. پوزیشن حسن لانگ و پوزیشن عباس شورت است. با فرض اینکه در زمان سر رسید، هر دوی این قراردادهای آتی بیت کوین در قیمت 45,000 دلار تسویه شوند. در این صورت، عباس با داشتن پوزیشن شورت ($5,000=$40,000-$45,000) ضرر می‌کند. در سوی دیگر، حسن 5,000 دلار، سود خواهد کرد.

معایب معاملات فیوچرز

به‌طور خلاصه، معامله و سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال با ریسک نسبتا بالایی همراه است. در معاملات فیوچرز اگر شما بتوانید آینده قیمت یک ارز را به درستی پیش‌بینی کنید، با توجه به اهرم یا لوریج این نوع معاملات، می‌توانید چند برابر سرمایه خود سود کسب کنید. اما اگر در تحلیل و پیش‌بینی خود دچار اشتباه شوید و یا اخبار ناگهانی باعث شود روند بازار برخلاف پیش‌بینی شما حرکت کند، زیان سنگینی متحمل خواهید شد. به‌طور کلی، دو عیب بزرگ معاملات فیوچرز عبارتند از:

نوسان: نوسان زیاد می‌تواند برای معامله‌گران فیوچرز نعمت یا عذاب باشد. زیرا تعیین حرکت بازار ارزهای دیجیتال تضمینی نیست.

ریسک بالا: به دلیل اهرم بالای موجود، معاملات آتی کریپتو یکی از پرخطرترین ابزار معاملاتی است. معامله‌گران تازه کار باید معاملات آتی خود را به حداقل برسانند و با یک استراتژی مدیریت ریسک قوی وارد این معاملات شوند.

حکم معاملات فیوچرز از نظر شرعی

در این نوع معاملات در واقع شما علاوه بر اینکه می‌توانید ارز را خریداری کنید و از افزایش قیمت آن در مدت زمان معاملات فیوچرز سود کسب کنید، می‌توانید یک معامله فروش باز کنید و از افت قیمت آن ارز دیجیتال سود ببرید. در این حالت، صرافی بابت آن معامله فروش یا پوزیشن شورتی که باز کردید مقداری ارز دیجیتال به شما قرض می‌دهد. البته صرافی ارز دیجیتال در ازای آن ارزهایی که به ما قرض می‌دهد پولی نمی‌گیرد تا ما با آن کار کنیم و بعدا اصل پول را بدون هیچ سودی به صرافی بر می‌گردانیم. البته بهتر است بدانید صرافی تنها همان کارمزدش را که مرسوم است، از کل مبلغ کم می‌کند.

اکنون ممکن است این سوال برایتان به وجود آبد که معاملات فیوچرز در ایران به چه شکل است. در پاسخ به این سوال باید بگوییم با همه این اوصاف، اسلام حکم شرعی اینگونه مسائل را که مبهم هستند، مطابق با قانون اساسی کشور اسلامی قرار داده است. در این صورت رعایت قانون مساوی با رعایت شرع می باشد و در حال حاضر معاملات فیوچرز در صرافی ایرانی انجام نمی‌شود.

چرا از معاملات فیوچرز در کریپتو استفاده می‌ کنیم؟

معاملات فیوچرز از بسیاری جهات با معاملات اسپات فرق می‌کنند. همین تفاوت‌ها تا حدودی مزیت معاملات آتی نسبت به معاملات اسپات به شمار می‌روند. برهمین اساس در ادامه، هر یک را به طور مفصل شرح می‌دهیم:

1- معاملات فیوچرز نیازی به خرید و فروش مستقیم و یا حتی نگهداری ارز دیجیتال ندارد. زیرا در معامله فیوچرز، معامله‌گران به دنبال خرید و فروش قرارداد آتی هستند و این قراردادها نشان‌دهنده ارزش یک ارز دیجیتال در تاریخ مشخص در آینده است.

2- معاملات فیوچرز به معامله‌گران اجازه می‌دهند تا ارزش یک ارز دیجیتال را در آینده حدس بزنند. به طور مثال کاربران می‌توانند بر سر افزایش قیمت یک ارز دیجیتال شرط‌بندی کنند.

3- یکی از اصلی‌ترین مزایای معاملات آتی رمز ارزها، امکان سود و هم زیان احتمالی را افزایش بدهد. بنابراین، کاربران باید معاملات خود را تحت احتیاط بسیار زیای انجام دهند. معامله‌گران باید از مقدار اهرمی استفاده کنند که متناسب با ریسک آن‌ها باشد. برای مثال؛ یک تازه کار اهرام 2 یا 5 برابری برایش مناسب خواهد بود و نباید بیشتر از این ریسک کند.

معاملات آتی ارزهای دیجیتال، پتانسیل رشد بیشتری در اختیار سرمایه‌گذاران قرار می‌دهند. در واقع، اهرم موجود در این معاملات امکان سرمایه‌گذاری چند برابر سرمایتان را به شما می‌دهد.

اهرم یا Leverage چیست؟

اهرم یا لوریج همان خاصیتی است که بیشتر معامله‌گران را به بازار آتی یا فیوچرز جذب می‌کند؛ چرا که با وجود اهرم افراد می‌توانند با چند برابر سرمایه خود به معامله بپردازند. به‌طور مثال، بابت خرید 1 بیت کوین در بازار نقدی، به هزاران دلار که طبق داده‌های coinmarketcap در زمان نگارش این مطلب، 36,281 هزار دلار است نیاز دارید. با استفاده از معاملات صورت استفاده از معاملات فیوچرز شما می‌توانید با کسری از هزینه، یک پوزیشن باز کنید. این تنها در صورت استفاده از اهرم میسر خواهد شد. هر قدر اهرم بیشتری داشته باشید، پول کمتری برای باز کردن یک پوزیشن نیاز خواهید داشت.

مارجین چیست؟

برای ورود به یک پوزیشن در معاملات فیوچرز، یک حاشیه (Margin) اولیه نیاز است. حاشیه اولیه یا مارجین مورد نیاز، درصدی از ارزش فرضی موقعیت آتی می‌باشد که هنگام استفاده از معاملات فیوچرز باید به وسیله وجه نقد یا وثیقه، تضمین شود. به بیانی مارجین (Margin) به حداقل مقداری که معامله‌گران برای باز نگه داشتن پوزیشن معاملاتی خود نیاز دارند، اشاره دارد. هرگاه محدودیت حاشیه یا مارجین نگهداری معامله‌گر کاهش پیدا کند، پوزیشن او منحل شده که به آن حالت، اصطلاحا کال ماریجین گفته می‌شود.

نرخ های تامین مالی

مبادلات در قراردادهای آتی کریپتو، به سیستمی نیاز دارند که اطمینان حاصل کند، قیمت‌‌های شاخص و قیمت‌‌های آتی به‌طور منظم، همگرا می‌‌شوند. به مکانیسمی که این کار را انجام می‌‌دهد، نرخ تامین مالی می‌‌گویند. البته نرخ‌‌های تامین مالی بر اساس اختلاف قیمت بین بازارهای نقدی و آتی محاسبه می‌‌شود. نرخ‌های تامین مالی می‌‌تواند اثرات نامطلوبی را برای معامله‌‌گران به همراه داشته باشد. به‌طور مثال؛ نرخ‌های تامین مالی ممکن است در یک بازار افزایشی، بیش از حد افزایش یابد و باعث شود نگه داشتن موقعیت‌‌های خرید برای معامله‌‌گران هزینه‌ بر باشد.

جمع بندی

ابزارهایی مانند معاملات فیوچرز در بازار ارزهای دیجیتال، فرصت رشد سرمایه معامله‌‌گران را در این بازار فراهم می‌‌کنند. امروزه بسیاری از صرافی‌‌های خارجی ارز دیجیتال، معاملات آتی را ارائه می‌‌دهند. توجه داشته باشید که، برنده شدن در این تجارت مستلزم آشنایی با اصول آن است. در صورتی که، استراتژی معاملاتی فیوچرز و دانش کافی برای مدیریت ریسک داشته باشید می‌توانید از ضررهای بزرگ جلوگیری کنید. پیش از ورود به معاملات فیوچرز ، پس باید بر استراتژی‌‌های لازم تسلط یافته و دقت کافی داشته باشید؛ همچنین، باید مزایا و معایب این نوع معامله را به خوبی بررسی کنید.