وب 3.0 (Web 3.0) یا نسل سوم وب چیست؟

همه ما در طول روز کم و بیش با اینترنت و ابعاد مختلف آن در ارتباط هستیم. استفاده از شبکه‌های اجتماعی، جستجو‌کردن موضوعات متفاوت، پیدا‌کردن و انتشار اطلاعات و غیره می‌تواند ما را به‌سمت فعالیت در فضای وب هدایت کند. البته اینترنتی که در حال‌حاضر در اختیار ما قرار دارد، روز به‌روز در حال تکامل و توسعه می‌باشد. این نسخه از اینترنت نسبت به‌چیزی که در ابتدا وجود داشت، تفاوت‌های بسیار زیادی دارد و امکانات بیشتری را در این سال‌ها به ما ارائه کرده است.

در کل همه ما با کلیت اینترنت و امکانات فعلی آن آشنا هستیم و از آن استفاده می‌کنیم. با این‌حال شاید برایتان جالب‌ باشد که چیزهایی در خصوص آینده وب و تغییراتی که می‌تواند در آن رخ بدهد بدانید. به‌همین‌منظور در این مقاله قصد داریم شما را با وب 3.0 یا نسل سوم وب و موارد زیر آشنا کنیم.

1. تاریخچه وب
2. وب 3.0 چیست؟
3. لایه‌های مختلف Web 3.0
4. ویژگی های وب 3.0
5. مزایای Web3.0
6. کوین‌های وب 3.0 بر بستر بلاک‌چین
7. چگونه از وب 3.0 کسب درآمد کنیم؟

تاریخچه وب

در اواخر قرن گذشته میلادی، مسئله اینترنت به‌طور جدی پیگیری شد. همچنین در دهه 90 میلادی نسل اول وب رواج پیدا کرد و مردم با ویژگی‌های آن بیشتر آشنا شدند. البته این نسل از اینترنت امکانات محدود‌تری را ارائه کرد و به‌صورت تک‌بعدی عمل می‌کرد. بنابراین افراد مختلف نمی‌توانستند به‌صورت گسترده محتوای خود را تولید و منتشر کنند. البته باید به این نکته توجه کرد که بلاگ‌ها نقش پررنگی را در این نسل از اینترنت ایفا می‌کردند. با ظهور شبکه‌های اجتماعی در دو دهه گذشته، بخش‌زیادی از این مشکل حل شد.

البته همین‌موضوع زمینه‌ساز پیدایش نسل‌جدیدی از اینترنت به‌نام وب 2.0 (Web 2.0) شد. در فضای وب 2.0، امکانات گسترده‌تری در اختیار کاربران فضای‌ اینترنت قرار گرفت. برهمین اساس افراد توانستند تعاملی دو طرفه را در فضای‌اینترنت به‌دست‌آورند. البته با این‌حال امکانات گسترده فضای‌ اینترنت فعلی هم پاسخگوی نیازهای جدید بشر نیست. به‌طور مثال شما با جستجوی یک کلمه در گوگل، می‌توانید نتایج متعددی را پیدا کنید. با این‌حال درصد بالایی از این‌نتایج، تطابقی با نتیجه مورد نظر شما ندارند و صرفا بر اساس کلمه‌کلیدی نمایش داده‌ می‌شوند.

بنابراین به‌ سیستمی نیاز است که بتواند با داشتن درک‌بهتر از منظور انسان، پاسخ‌های بهتری را به او ارائه دهد. در همین بین نسل جدیدی از اینترنت روی کار آمد. نسل سوم وب یا همان وب 3.0 مبتنی بر بلاک‌چین است و به‌صورت غیر متمرکز عمل می‌کند. نسل سوم وب بسیاری از مشکلات نسل های قبل را رفع کرد. پس بهتر است به صورت کامل با مفهوم وب 3 چیست آشنا شوید.

وب 3.0 چیست؟

سیر شکل‌گیری نسل‌های اول و دوم وب را در بخش قبلی با هم‌بررسی کردیم. اکنون می‌خواهیم با نسل جدید اینترنت بیشتر آشنا شویم. وب 3.0 نسل‌جدیدی از اینترنت است که به‌صورت غیرمتمرکز، منبع‌باز، ایمن، سریع و کم هزینه به ما پاسخ می‌دهد. این نسل از وب که وب 3.0 نامیده می‌شود، امکانات بیشتر و بهتری را برای ما به ارمغان می‌آورد. حتی ممکن‌ است نمونه‌هایی از آن را در فیلم‌های علمی که مربوط به آینده می‌باشند دیده‌ باشید. جایی که افراد می‌توانند به‌صورت نامحدود با اجزای جهان ارتباط برقرار کنند و تحت‌‌کنترل دیگران نباشند.

این ایده در سال 2014 توسط گوین وود (سازنده پولکادات و توسعه‌دهنده اتریوم) قوت گرفت. او قصد داشت که با کمک وب 3.0، بی‌اعتمادی فضای وب جاری را از بین‌ببرد و نظامی عادلانه را در فضای اینترنت ایجاد کند. همچنین تکنولوژی وب 3.0 را به‌شکلی طراحی کردند که می‌تواند با استفاده از هوش مصنوعی (AI) و فناوری بلاک‌ چین، بسیاری از رویاهای ما را عملی کند.
این نسل از اینترنت محدودیت‌های نسل‌های پیشین را ندارد و از جهات مختلفی به‌تجربه کاربری ما کمک می‌کند و در حوزه‌های مختلف می‌توان از آن استفاده کرد و امکان اشتغال‌زایی نیز در آن وجود دارد. البته امکانات وب 3.0 به‌همین موارد محدود نمی‌شود و می‌توان استفاده‌های بسیار زیادی از آن کرد.

لایه‌های مختلف Web 3.0

نسخه‌فعلی اینترنت دارای 3 بخش Surface web ,Deep web و Dark web است. بخش اول آن Surface وب است که در معرض دید ما قرار دارد. سایت‌هایی که در فضای‌ اینترنت مشاهده می‌کنید و شبکه‌های موجود در آن‌ها جزو این دسته هستند. اطلاعات بخش دوم (Deep web) عمیق‌تر است و نیاز به دسترسی مخصوص دارد. به‌طور مثال کلمه عبور شما در فضای یک اپلیکیشن جزو این دسته محسوب می‌شود. اما در آخرین لایه از وب (Dark web)، معمولا محتوای غیر‌قانونی منتشر می‌شود. دسترسی به‌ این بخش از وب در صورت رعایت نکردن ملازمات امنیتی می‌تواند دردسر ساز شود. اما آیا وب 3.0 هم چنین حالتی دارد؟

اطلاعات نسل‌سوم‌ اینترنت هنوز به‌طور واضح و قطعی قابل گفتگو نمی‌باشد. برهمین‌اساس با گذر زمان، صحت حدسیاتی که درباره وب 3.0 وجود دارد مشخص خواهد شد. یکی از این حدسیات، وب 3.0 را به‌ نوعی با اینترنت‌اشیاء (IoT) مرتبط می‌داند. این یعنی اینترنت نسل‌ سوم امکان اجرا روی اشیاء مختلف از جمله در و پنجره را هم دارد. به‌طور مثال پنجره متصل به وب می‌تواند با توجه به اطلاعات هواشناسی، در دمای لازم و به‌صورت خودکار باز و بسته شود. البته کاربرد اینترنت‌اشیاء و وب 3.0 به‌این مثال بدیهی محدود نمی‌شود و در موقعیت‌های مختلف نمایان می‌شود. به‌طور کلی وب 3.0 یک فضای گسترده و هوشمند می‌باشد که می‌تواند با ویژگی‌های جذاب خود، زندگی بشر را متحول کند.

ویژگی های وب 3.0

نسل سوم وب حالتی پیشرفته تر و هوشمندانه تر نسبت به نسل های پیشین دارد. غیر متمرکز بودن آن می تواند برای عموم مردم جهان خوشایند باشد. البته به شرطی که همه مردم بتوانند استفاده از آن را یاد بگیرند و بتوانند فعالیت های آنلاین خود را شخصا مدیریت کنند. این موضوع باعث می شود که قدرت نظارت بر اطلاعات موجود در پایگاه داده (Data base) های مختلف، از کمپانی های خاص و قدرتمند گرفته شده و به تمام مردم داده شود. این موضوع می تواند نگرانی های ما از بابت کنترل اطلاعات توسط اشخاص دیگر را از بین ببرد.

به‌طور مثال زمانی که شما در فیسبوک فعالیت می کنید، این شرکت می‌تواند اطلاعات شما را حتی بدون اجازه و اطلاع خودتان داشته باشد. در نسل سوم وب این موضوع کمرنگ می‌شود و به تدریج از بین می‌رود. این سیستم با بهره‌گیری از کارایی شبکه‌های بلاکچینی مختلف، می‌تواند یک اینترنت غیر متمرکز را به وجود آورد.

غیر متمرکز بودن وب 3.0، حفاظت از حریم‌شخصی شما را تضمین می‌کند. غیر قابل نفوذ بودن در برابر حملات‌هکری و غیر قابل کنترل بودن توسط سازمان‌های خاص، می‌تواند مهر تاییدی بر حفظ حریم‌خصوصی در فضای وب 3.0 باشد. از طرفی در این فضا واسطه‌های محتوایی نظیر یوتوب و فیسبوک به چشم نمی‌خورند. بنابراین هزینه فعالیت در آن کمتر می‌شود. همچنین به جای این واسطه‌های متمرکز، اپلیکیشن‌های غیر متمرکز (dApp) به شما سرویس دهی می‌کنند.

مزایای Web 3.0

نسل‌جدید اینترنت ویژگی‌های متعددی دارد که در بخش قبل با برخی از آن‌ها آشنا شدیم. اکنون که به‌بررسی مزایای وب 3.0 می‌پردازیم تا با ارزشمندی بیشتر آن آشنا شوید. همه افراد حاضر در فضای Web 3.0، نیاز به‌کسب مجوز برای فعالیت‌های مختلف خود ندارند. بنابراین کسی نمی‌تواند دسترسی شما به‌ امکانات آن را محدود یا ممنوع کند و این اتفاق به افراد بیشتری امکان استفاده از اینترنت را می‌دهد و ابعاد جدیدی از فضای وب را به نمایش می‌گذارد.

علاوه بر این، امکان سانسور نیز از بین می‌رود و همه‌چیز به‌صورت شفاف منتشر می‌شود. همچنین کسب‌ درآمد از فضای وب 3.0 نیز بسیار راحت‌تر است. همه کسب و کارها می‌توانند در این فضا درآمد‌زایی کنند و کسی نمی‌تواند جلوی آن‌ها را بگیرید. البته وب 3.0 در حال‌حاضر محدودیت‌هایی هم با خود به همراه دارد. به‌طور مثال؛ سرعت انجام تراکنش‌ها و مقیاس‌پذیری آن‌ها در فضای غیر متمرکز بلاک‌ چین کمتر است. البته این محدودیت به دلیل ماهیت غیر متمرکز بودن فضای بلاک‌ چین می‌باشد.

برهمین اساس تجربه کاربری (UX) وب 3.0 نیز ممکن‌ است برای بسیاری از افراد سخت‌تر باشد. چرا که استفاده از این فضا نیازمند آموزش و ابزار مختلف است. همچنین در شرایط فعلی، دسترسی به وب 3.0 نیز سخت‌تر از نسل دوم وب به نظر می‌رسد. همه این‌ها دلایلی برای کم اقبالی کنونی نسبت به Web3.0 هستند. با این‌حال آینده نسل سوم وب بسیار روشن به نظر می‌رسد و می‌توان با خرید کوین‌های مربوط به آن، سرمایه‌گذاری موفقی را انجام داد.

کوین‌ های وب 3.0 بر بستر بلاک‌ چین

در سال‌های اخیر شبکه‌های بلاک‌چینی مختلفی تحت‌عنوان پروژه‌های وب 3.0 ظهور کردند. از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به پولکادات (DOT)، چین لینک (LINK) هلیوم (HNT)، کوساما (KSM)، کازماس (ATOM)، گراف (GRT) و فایل کوین (FIL) اشاره کرد. این پروژه‌ها هر کدام به‌نوعی فضای وب 3.0 را بر بستر بلاک‌ چین گسترش می‌دهند. البته کوساما نقش غیر مستقیمی در این امر دارد و به‌عنوان رابطی برای پاراچین‌های پولکادات شناخته می‌شود.

برهمین‌اساس در بین پروژه‌های بلاک‌ چینی که نام بردیم، پولکادات بیشترین ارزش‌بازار را دارا می‌باشد. همچنین طبق داده‌های سایت coinmarketcap ارز دیجیتال این شبکه یعنی DOT، در بین 13 رمز ارز برتر بازار کریپتوکارنسی قرار دارد. البته هر کدام از پروژه‌هایی که نام بردیم کاربردهای متفاوتی دارند اما در نهایت همه آن‌ها به‌نوعی به وب 3.0 خدمت می‌کنند. به‌طور مثال پولکادات شبکه‌ای برای راه‌اندازی و اجرای قراردادهای‌هوشمند و اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز می‌باشد و کازماس نیز به‌عنوان اینترنت بلاک‌ چین‌ ها مطرح است.

با این تفاسیر می‌توان پی‌برد که وب 3.0 فضای بسیار گسترده‌ای دارد و می‌تواند از طریق رابط‌‌‌های مختلف، با دیگر فضاهای مجازی و واقعی نیز ارتباط پیدا کند. بنابراین پروژه‌های مبتنی بر وب 3.0 نیز می‌توانند آینده‌ای درخشان را برای خود و دنیای تکنولوژی بسازند. برهمین‌اساس بهتراست بدانید خرید و فروش پولکادات و سایر کوین‌های وب 3.0 در صرافی ارز دیجیتال بیت ایمن نیز انجام می‌شود. برای انجام این کار کافیست ثبت‌نام و احراز هویت کنید.

چگونه از وب 3.0 کسب درآمد کنیم؟

وب 3.0 هم مانند سایر خدمات وابسته به بلاک‌چین، امکان درآمد زایی را به کاربران خود می‌دهد. یکی از راه‌های کسب‌درآمد از وب 3.0، خرید کوین‌های آن و سرمایه‌گذاری روی آن‌ها می‌باشد. کوین‌هایی مانند پولکادات، گراف، فایل کوین، چین لینک و غیره که همگی در صرافی آنلاین بیت ایمن خرید و فروش می‌شوند. راه دیگری که برای درآمدزایی از Web3.0 وجود دارد، فعالیت در پلتفرم‌های آن است. به‌طور مثال در شبکه فایل کوین، می‌توان با اجاره‌دادن فضای‌خالی برای ذخیره اطلاعات، سود مناسبی به‌دست آورد. علاوه بر این، هر چه نسل سوم وب بیشتر رواج پیدا کند، موقعیت‌های شغلی جدیدی در آن به‌وجود می‌آیند که با استفاده از آن‌ها می‌توان به‌درآمد رسید.

جمع بندی

وب 3.0 هنوز در فاز اجرایی قدرت خود را به علاقه‌مندان تکنولوژی ثابت نکرده‌ است. با این حال ویژگی‌های این نسل از وب، می‌تواند برای هر کسی جذاب باشد. البته در صورت تحقق برنامه‌های مربوط به وب 3.0، می‌توان انتظار داشت که آینده اینترنت دچار تغییر و تحولی اساسی و سازنده شود. البته که چالش‌هایی هم در این مسیر بر سر راه نسل سوم وب خواهند بود. برهمین‌اساس باید دید که توسعه‌دهندگان نسل‌ جدید اینترنت، چگونه با چالش‌های پیش‌روی آن از قبیل انتشار، کنترل، هزینه‌ها و ارتقای آن رو‌به‌رو می‌شوند. از طرفی مدت‌زمان پذیرش وب 3.0 در جوامع ممکن است که طولانی شود.

در کل وب 3.0 از نظر تئوری یک گام سازنده در جهت پیشرفت زندگی انسان‌ها می‌باشد. با در نظر داشتن این موضع بسیاری از افراد نیز معتقد‌ند که پروژه‌های نسل سوم وب در سالیان آتی رشد قابل‌توجهی می‌کنند. با توجه به قدرت این پروژه‌ها و آرمان آن‌ها، این اتفاق دور از ذهن به‌نظر نمی‌رسد.