فورک چیست؟ هارد فورک و سافت فورک به چه معناست؟

اگر در بازار ارزهای دیجیتال به تازگی کار خود را شروع کرده‌اید، ممکن است گاهی با اصطلاحاتی مواجه می‌‌شوید که معنای آن‌ها در داخل و بیرون از دنیای بلاک چین، زمین تا آسمان فرق داشته باشد. یکی از این اصطلاحات فورک (Fork) است احتمالا پس از شنیدن این اصزلاح ممکن است یاد چنگال بیافتید. البته هارد فورک و سافت فورک نیز از اصطلاحات رایج فضای بلاک چین می‌باشد. البته پیش از هرچیز، بهتر است با معنی فورک در نرم‌ افزارها آشنا شوید. اصطلاح فورک در توسعه نرم‌ افزارهای متن‌ باز، برای اشاره به تقسیم‌ یک پروژه به دو یا چند نسخه دیگر به کار می‌‌رود.

معمولا توسعه‌دهندگان مسیر نسخه اصلی پروژه را قبول ندارند و آن را طی نمی‌‌کنند. در حقیقت با کپی‌ کد منبع یک پروژه و ایجاد تغییراتی در آن، برنامه‌‌ای جدید از دل برنامه قبلی بیرون می‌‌آید. در بلاک چین‌ هم که نوعی پروتکل نرم‌ افزاری است. فورک به تقسیم بلاک چین منجر می‌‌شود. شرایطی که در آن بلاک چین به دو زنجیره مختلف تقسیم می‌‌شود و هر کدام قوانین اجماع مطلوب خود را دنبال می‌‌کنند.

البته از این روش اغلب زمانی استفاده می‌‌شود که یک گروه خاص یا تیم پروژه، مایل به راه‌‌اندازی مسیر جدید یا نسخه‌ جدیدی از نرم‌ افزار به‌ صورت هم‌ زمان باشند. با در نظر داشتن این موضوع فورک‌ هایی که در این مقاله شرح می‌ دهیم، فورک‌ هایی هستند که یا برای تغییر قوانین اجماع، یا برای اعمال قوانین جدید در همان بلاک چین به‌ کار می‌‌روند. برهمین اساس در ادامه مقاله قصد داریم به توضیح کامل‌تری در خصوص این فناوری و موارد زیر بپردازیم تا بتوایم به سوال Fork چیست پاسخی مناسب دهیم.

1. فورک چیست؟
2. تفاوت Fork در علم نرم افزار و بلاک چین
3. فورک در ارز دیجیتال با چه هدفی به وجود آمد؟
4. معرفی انواع Fork
5. سافت فورک چیست؟
6. هارد فورک چیست؟
7. انواع هارد فورک در بلاک چین
8. تاثیر فورک ها بر قیمت رمزارزها

فورک چیست؟

به‌ بیان ساده، فورک (fork) یکی از راه‌‌های به‌روزرسانی، اعمال تغییرات و ارتقای بلاک چین است که باعث تغییر در کد یا پروتکل اصلی شبکه می‌‌شود. که بعضی از این تغییرات با پروتکل قبلی سازگاری دارند که اصطلاحا آن‌ها را سافت فورک (soft fork) یا انشعاب نرم می‌‌نامند و برخی دیگر، باعث ایجاد تغییرات پایه‌‌ای در عملکرد بلاک چین می‌‌شوند، به‌ نحوی که با پروتکل قبلی ناسازگار خواهند بود. این دسته از فورک‌ ها را در فضای بلاک چین، هارد فورک (hard fork) می‌‌نامند.

البته اطلاعاتی که در بلاک چین ثبت می‌شوند، قابل تغییر نیستند. یعنی وقتی یک بلاک چین فعالیت خود را آغاز می‌‌کند، تا زمانی که کاربران آن را بپذیرند، هیچ‌کس نمی‌‌تواند جلوی کار آن را بگیرد. در هر کدام از ارزهای دیجیتال یک سری قوانین که اصطلاحا به آن پروتکل می‌ گوییم را برنامه‌ نویسان تعیین کردند و یک بلاک چین براساس همان پروتکل و قوانین تا ابد به کار خود ادامه می‌‌دهد.

به طور مثال چند مورد از قوانین اصلی شبکه بیت کوین شامل موارد زیر است:

• زمان هر بلاک ۱۰ دقیقه باشد.
• هر بلاک ۱ مگابایت ظرفیت داشته باشد.
• عرضه کل ۲۱ میلیون واحد باشد.

تفاوت Fork در علم نرم افزار و بلاک چین

بهتر است در این بخش یک نکته ابهام آمیز را تشریح کنیم. مفهوم Fork در علم نرم‌ افزار، با مفهومی که در بلاک چین است  تفاوت دارد. در علم نرم‌ افزار، هر پروژه نرم‌ افزاری که از کد متن باز پروژه دیگری ایجاد شود، Fork محسوب می‌‌شود؛ اما در دنیای بلاک چین، اصطلاح فورک تنها در مورد پروژه‌‌هایی به کار گرفته می‌شود که تغییراتی بر روی یک زنجیره اعمال شود یا آن را به دو بخش تقسیم کند.

طبق این تعریف، بلاک چین بیت کوین کش (که مستقیما پروتکل بیت کوین را تغییر می‌‌دهد) Fork بیت کوین محسوب می‌‌شود ولی بلاک چین لایت کوین (که جدا از بلاک چین اصلی بیت کوین ساخته شده و فقط از کد منبع بیت کوین استفاده کرده) Fork بیت کوین محسوب نمی‌‌شود.

فورک در ارز دیجیتال با چه هدفی به وجود آمد؟

فورک راهی برای اعمال به‌روزرسانی یا ارتقای نرم‌ افزاری، افزودن ویژگی‌‌های جدید، بالا بردن قابلیت‌‌های کنونی و ارتقای پروتکل‌های امنیتی در یک جهان غیر متمرکز است. از آنجایی که بلاک چین شبکه‌‌ای غیرمتمرکز و توزیع‌ شده است، نمی‌‌توانیم مثل کامپیوترهای خانگی یا سرورهای یک شرکت، به‌ راحتی اقدام به به‌روزرسانی آن کنیم. بلکه این به‌روزرسانی باید در نرم‌ افزار همه یا بخشی از بازیگران اصلی شبکه که همان نود یا گره می‌باشند نیز اعمال شود.

البته زمانی که قوانین تغییر یابند و فعال شوند، بلاک چین به دو انشعاب یا Fork تبدیل می‌‌شود. این قوانین در یک شماره بلاک مشخص (Block height) تغییر می‌یابد و تاریخچه زنجیره جدید (فورک جدید) در آن شماره بلاک، از تاریخچه زنجیره قدیمی جدا می‌‌شود. همچنین اصلی‌‌ترین مسائلی که به رخ‌ دادن Fork منجر می‌‌شود، شامل موارد زیر هستند:

راه حل برای اختلافات فنی

زمانی که توسعه‌‌دهندگان، بنیان‌‌گذاران یا حتی افراد تأثیرگذار در اکوسیستم یک بلاک چین، بر سر مسائل فنی شبکه دچار اختلاف نظر شوند، Fork بلاک چین و ایجاد زنجیره‌‌ای جدید، یکی از راه‌‌حل‌‌های احتمالی خواهد بود.

به‌ عنوان مثال، همانطور که در بخش بالا به آن اشاره کردیم بیت کوین کش (BCH) یکی از فورک‌ های بیت کوین است که در سال 2017 به‌ دلیل اختلاف نظرهای گسترده درباره مقیاس‌‌پذیری بیت کوین به وجود آمد. گروهی از توسعه‌‌دهندگان و ماینرهای بزرگ بیت کوین که از سرعت و کارمزد تراکنش‌‌ها ناراضی بودند، با اعمال تغییرات گسترده در قوانین بیت کوین و افزایش سایز بلاک (از 1 مگابایت به 8 مگابایت)، بلاک چین و نسخه جدیدی از پروتکل را ارائه دادند.

همچنین در سال 2018 (یک سال بعد از Fork بیت کوین کش)، جامعه کاربران و توسعه‌‌دهندگان بیت کوین کش هم به دو دسته تقسیم شد. و گروهی (به رهبری کریگ رایت) با پیشنهاد حذف محدودیت بلاک‌ ها و اعمال دوباره برخی از قابلیت‌‌های فنی مدنظر ساتوشی ناکاموتو (خالق بیت کوین) که توسعه‌‌دهندگان بعدی از پروتکل بیت کوین حذف کردند، فورک دیگری را ایجاد کردند. که به‌ دنبال آن، بلاک چین و ارز دیجیتال جدید BVS (بیت کوین ساتوشی ویژن) ایجاد شد.

راه حل برای بازگردانی سرمایه

گاهی به‌ دلیل وجود باگ‌‌های فنی در پروتکل بلاک چین، یا برنامه‌های غیرمتمرکز که بر روی آن ایجاد شدند، بخش عظیمی از دارایی‌‌های کاربران، تحت تأثیر حملات هک از دست می‌‌رود. در چنین شرایطی، ممکن است توسعه‌‌دهندگان اصلی شبکه ترجیح دهند که با اعمال تغییراتی در بلاک چین، تراکنش‌‌های کلاهبرداری را حذف و سرمایه‌‌ها را بازگردانند. البته چنین تصمیمی اصلا ساده نیست؛ چرا که حذف یک تراکنش یا یک بلاک از بلاک چین، کاری شبیه به دستکاری یا سانسور شبکه‌‌های متمرکز است که می‌‌تواند فلسفه وجودی بلاک چین را زیر سوال ببرد. با این حال، این اتفاق قبلا در سال 2016 برای بلاک چین اتریوم رخ داد.

در سال 2016، پس از هک DAO و از بین رفتن میلیون‌ها دلار ضرر از سرمایه کاربران، جامعه توسعه‌‌دهندگان و بنیان‌‌گذاران اتریوم مجبور به ارائه Fork شدند تا بتواند اعتماد مردم را مجددا به دست آورد. اگر چه این فورک انتقادات زیادی را به همراه داشت، اما با پشتیبانی ویتالیک بوترین از این تصمیم، بالاخره اجرایی شد و اکثر کاربران هم به شبکه جدید مهاجرت کردند. نسخه Fork  اتریوم (به‌ دلیل پشتیبانی اعضای اصلی و اکثریت کاربران) نام اتریوم (ETH) را با خود حفظ کرد و نام نسخه قدیمی شبکه، به اتریوم کلاسیک (ETC) تغییر کرد. ارز دیجیتال آن هنوز هم در بازار خرید و فروش می‌‌شود و طرفداران خاص خود را دارد.

راه حل برای به روزرسانی و افزودن قابلیت

یک شبکه بلاک چینی در طول زمان نیازمند به‌روزرسانی‌‌های فنی است تا هم شبکه را از خطرات پیش رو حفظ کند. هم امکان ایجاد قابلیت‌های جدید را فراهم کند. از آنجا که که این آپدیت‌ها نیازمند تغییرات پروتکل هستند، انجام یک Fork در شبکه ضروری خواهد بود. اما چنین فورک‌ هایی اغلب با رضایت اکثریت کاربران و توسعه‌‌دهندگان بر روی شبکه انجام می‌‌شوند و عملا زنجیره بلاک چین به‌جای تقسیم شاخه‌ها، تغییر مسیر می‌‌دهد.

آپدیت سگویت (SegWit) که در سال 2017 بر روی شبکه بیت کوین انجام شد، یک نمونه از این نوع فورک‌ ها می‌باشد. سگویت که مخفف عبارت Segregated Witness است، در واقع یک طرح بهبود Bitcoin است که در راستای رفع دو مشکل عمده اجرا شد. هدف از این Fork، در درجه اول فراهم‌ آوردن شرایطی برای محافظت از انعطاف‌‌پذیری (Malleability) تراکنش‌‌ها و در گام‌بعدی افزایش ظرفیت بلاک (Block Capacity) در شبکه بلاک چین بیت‌ کوین بود.

راه حل برای تقسیم مجماع

در برخی از بلاک چین ها، از فورک‌ ها به‌ منظور تقسیم قدرت اجماع شبکه بین چند زنجیره موازی استفاده می‌‌شود. در واقع در چنین مواردی، زنجیره بلاک چین برای افزایش مقیاس‌پذیری و سرعت تأیید تراکنش‌‌ها، به چند زنجیره موازی و هماهنگ تقسیم می‌‌شود که هرکدام، اعتبارسنج‌ مخصوص به خود را دارند. این روش که قرار است در نسخه دوم اتریوم (Ethereum 2.0) از آن استفاده شود، شاردینگ (sharding) نام دارد. البته این نوع از فورک‌ ها، قوانین زنجیره اصلی و جامعه کاربران را تقسیم نمی‌کنند؛ اما از لحاظ ساختار، Fork محسوب می‌‌شوند.

نوع دیگری از این فورک‌ ها، شاردینگ ناهمگون است که در بلاک چین‌های نسل سوم مانند پولکادات از آن استفاده می‌‌شود. در شاردینگ ناهمگون، شبکه از ابتدا به چندین زنجیره موازی با قوانین اجماع و اعتبارسنج‌ های مجزا تقسیم می‌‌شود. هر کدام از این زنجیره‌‌ها را یک شارد یا پاراچین می‌نامند که برای کاربرد خاص و اجرای یک برنامه غیر متمرکز طراحی شده‌اند. این ابتکار در حقیقت از ایجاد Fork در بلاک چین جلوگیری می‌‌کند؛ اما در ساختار آن از مفهوم Fork و انشعاب زنجیره اصلی الهام گرفتند.

معرفی انواع فورک

در بخش قبل، دلایل ایجاد Fork در بلاک چین را مرور کردیم و برای هر مورد، نمونه‌‌هایی را بررسی کردیم. برهمین اساس بهتر است بدانید فورک‌ ها را بر اساس نوع هدفی که پشت آن‌ها است، به دو دسته کلی تقسیم می‌‌شوند: تغییر قوانین پروتکل و تقسیم اجماع، که این فورک‌ های مربوط به تقسیم اجماع یا همان پیاده‌‌سازی‌ های شاردینگ هستند که در بخش قبل به آن‌ها اشاره کردیم.

اما فورک‌ های مربوط به تغییر قوانین پروتکل، بر اساس سازگاری یا غیرسازگاری با زنجیره اولیه، به دو دسته کلی هارد فورک و سافت فورک طبقه‌‌بندی می‌‌شوند. که در ادامه، با مفهوم سافت فورک و هارد فورک، ویژگی‌‌ها و انواع آن‌ها آشنا خواهیم شد.

سافت فورک چیست؟

سافت فورک (soft fork) یک به‌روزرسانی در نرم‌ افزار است که با نسخه‌ قدیمی سازگاری دارد یا اصطلاحا backwards compatible است. یعنی همه‌ شرکت‌‌کنندگان چه نرم‌ افزار خود را آپدیت کنند و چه نکنند، می‌‌توانند بلاک‌ های جدید شبکه را دریافت و اطلاعات بلاک چین را به دفتر کل خود اضافه کنند. همچنین در صورتی که این تغییرات پروتکل به کاربران مربوط باشد، به طور مثال اگر ساختار آدرس‌‌های شبکه تغییر کند، کاربران همچنان می‌‌توانند به شیوه سابق از شبکه استفاده و با آدرس‌های قدیمی خود تراکنش ارسال کنند.

نکته اینجاست که در صورت پذیرش آپدیت توسط اکثریت نودها، نودهای آپدیت‌ نشده نمی‌‌توانند بلاک‌ های خود را ایجاد و ثبت کنند. زیرا بلاک پیشنهادی آن‌ها توسط اکثریت اعضای شبکه (نودهای آپدیت‌ شده) رد خواهد شد. البته پذیرش یک soft fork همان تداوم زنجیره اصلی است؛ یعنی بلاک چین حفظ می‌‌شود اما کدها، ویژگی‌‌ها و ترمیم‌‌ها، باعث ارتقای آن می‌‌شوند. همچنین بهتر است بدانید با اعمال سافت فورک، زنجیره جدیدی به وجود نمی‌آید. زیرا اکثر نودها این آپدیت را پذیرفتند و از این‌ رو زنجیره جدید، همان زنجیره اصلی یا سنگین‌‌ترین زنجیره خواهد بود.

برای درک بهتر مفهوم سافت فورک قصد داریم این فناوری را با یک مثال برای شما توضیح دهیم.  به‌‌طور مثال فرض کنید با اعمال یک soft fork، قرار است سایز بلاک‌ ها از 1 مگابایت به 2 مگابایت افزایش پیدا کند. در این صورت، نودهایی که نرم‌ افزار خود را آپدیت نکردند، می‌‌توانند بلاک‌ های جدید را ببینند و در فرایند اعتبارسنجی شرکت کنند. اما نمی‌‌توانند بلاک‌ های 1 مگابایتی خود را در شبکه به ثبت برسانند. چرا که اکثریت شبکه، بلاک‌ های 1 مگابایتی را به رسمیت نمی‌‌شناسند.

بنابراین بلاک‌ های موجود از سوی این نودها در نهایت از زنجیره اصلی حذف خواهد شد. از این رو soft fork یک مکانیزم ارتقاء تدریجی را نشان می‌‌دهد که در آن، افرادی که نرم‌ افزار خود را آپدیت نکردند، با محدودیت قابلیت‌هایی‌ که دارند، انگیزه‌ کافی را برای این کار را پیدا کنند.

هارد فورک چیست؟

هارد فورک (Hard fork) یک به‌روزرسانی در نرم‌ افزار است که با نسخه‌ قدیمی ناسازگار یا اصطلاحا not backwards compatible است. زیرا در صورت انجام Hard fork، تمامی شرکت‌کنندگان باید نرم‌ افزار خود را به‌روزرسانی کنند تا بتوانند در تایید تراکنش‌‌ها و ثبت بلاک‌ ها مشارکت کنند و همچنین بلاک‌ های ارسال‌ شده از سوی نود‌های آپدیت‌شده را دریافت کنند. در صورتی که عده‌‌ای از نودها و کاربران در شبکه قدیمی باقی بمانند، بلاک چین به دو انشعاب با قوانین اجماع متفاوت تقسیم و در زنجیره Fork شده، یک ارز دیجیتال جدید ایجاد خواهد شد. تا زمانی که کاربرانی در زنجیره‌ قدیمی حضور دارند، دو بلاک‌ چین به‌صورت جداگانه و همزمان وجود خواهند داشت.

بیت کوین کش و اتریوم کلاسیک مشهورترین هارد فورک‌ هایی هستند که تاکنون رخ دادند و منجر به پیدایش ارزهای دیجیتال جدید BCH و ETC شدند. البته هارد فورک‌ ها همیشه باعث به وجود آمدن ارز دیجیتال جدید نمی‌‌شوند. بلکه در اغلب موارد، تمام جامعه بر سر آن توافق می‌‌کنند. به‌ عنوان مثال، هارد فورک‌ های شلی (Shelley) و آلونزو (Alonzo) در بلاک چین کاردانو و هارد فورک‌ های هومستد (Homestead) و متروپلیس (Metropolis) در بلاک چین اتریوم، از جمله مواردی هستند که با برنامه‌‌ریزی قبلی و با کسب اجماع همه اعضای جامعه، انجام شدند.

انواع هارد فورک در بلاک چین

اکنون که با مفهوم Hard fork آشنا شدید بهتر است بدانید ایت فناوری انواع متفاوتی دارند که بسته به نحوه اجرا و هدفی که پشت آنها است، به انواع مختلفی تقسیم می‌ شوند. برهمین در ادامه، به برسی انواع هارد فورک‌ ها می‌‌پردازیم.

Hard fork برنامه ریزی شده

هارد فورک برنامه‌‌ریزی شده (Planned Hard Forks)، یک به‌روزرسانی در پروتکل است که از ابتدا در نقشه‌ راه پروژه در نظر می‌گیرند. از آنجا که این به‌روزرسانی در راستای ارتقای قابلیت‌‌ها و ویژگی‌‌های بلاک چین است، تمامی شرکت‌‌کنندگان به رهبری توسعه‌‌دهندگان اصلی به زنجیره‌ جدید می‌روند و نرم‌ افزار خود را آپدیت می‌‌کنند. چرا که این تغییرات در سطح کدنویسی پایه‌ شبکه صورت می‌‌پذیرند. همچنین در هارد فورک‌ های برنامه‌‌ریزی شده، زنجیره قبلی از شماره بلاک مشخصی قطع و زنجیره جدید شروع به کار می‌‌کند. که در این فناوری کوین جدیدی به‌وجود نخواهد آمد.

هارد فورک لندن در شبکه اتریوم

این Hard fork شامل پنج پیشنهاد بهبود اتریوم (EIP) بود که با هدف بهینه‌‌سازی عملکرد و ارتقای قابلیت‌‌های بلاک چین اتریوم، در تاریخ 4 اوت 2021 (13 مرداد 1400) به وقوع پیوست. یکی از این تغییرات مهم، EIP 1559 نام دارد که مکانیسمی برای محدودیت تدریجی رشد عرضه اتر ارائه می‌‌دهد. به موجب آن، با انجام هر تراکنش مقدار متغیری اتر از گردش خارج می‌‌شود. این تغییر در نهایت به کاهش کارمزد‌ تراکنش‌‌های اتر می‌‌انجامد.

هارد فورک آلونرو در شبکه کاردانو

کاردانو در 12 آگوست 2021 (21 مرداد 1400) هارد فورک آلونزو را بر روی شبکه اصلی اجرا کرد. Hard fork آلونزو این امکان را فراهم می‌‌کند تا قرارداد هوشمند کاردانو با استفاده از اسکریپت‌‌های پلوتوس روی این بلاک چین ذخیره شود. همچنین توسعه‌‌دهندگان کاردانو، این اسکریپت را زبانی برای قراردادهای هوشمند و پلتفرمی برای اجرای برنامه‌‌ها با استفاده از زبان برنامه‌‌نویسی هسکل (Haskell) معرفی می‌‌کنند.

هارد فورک معروف (بحث برانگیز)

هارد فورک‌ های بحث‌‌برانگیز، معمولا به‌ علت اختلاف نظر بین اعضای شبکه اتفاق می‌‌افتد و موجب می‌‌شوند بخشی از شرکت‌کنندگان، زنجیره‌ جدیدی که از نظر خودشان بهتر است را با تغییرات عمده‌‌ای در کد ایجاد کنند. نمونه‌‌ای از هارد فورک‌ های بحث‌ برانگیز عبارت‌اند از:

اتریوم کلاسیک:

شبکه اتریوم به‌ منظور خنثی‌ سازی تاثیرات هکی که در یکی از برنامه‌‌های غیرمتمرکز آن به نام سازمان خودمختار غیرمتمرکز یا DAO اتفاق افتاد. در ژوئن 2016 دچار Hard fork شد. ویتالیک بوترین، بنیاد اتریوم، توسعه‌‌دهندگان اصلی اتریوم و اکثریت شرکت‌کنندگان شبکه، با این هارد فورک موافقت کردند. تنها تعداد معدودی از مواضع خود کوتاه نیامدند و نرم‌ افزار خود را آپدیت نکردند که بلاک‌ چین آن‌ها به اتریوم کلاسیک (ETC) تغییر نام یافت. در حال حاضر، هدایت اتریوم کلاسیک بر عهده چارلز هاسکینسون (بنیان‌گذار کاردانو) است. به‌ دلیل هش ریت پایین، تاکنون چند بار مورد حمله 51 درصدی واقع شد.

بیت کوین کش:

در سال 2017 و در بحبوحه افزایش نجومی کارمزد‌های شبکه بیت کوین و تاخیر تراکنش‌‌ها، گروهی از توسعه‌‌دهندگان بیت کوین با حمایت راجر ور (Roger Keith Ver)، تصمیم گرفتند با اجرای هارد فورکی در بلاک چین بیت کوین، سایز بلاک‌ ها را از 1 مگابایت به 8 مگابایت افزایش دهند. که این کار باعث می‌‌شد، مقیاس‌‌پذیری شبکه افزایش و مشکل کارمزد‌ها و ترافیک شبکه تا حدی برطرف شود. این Hard fork بالاخره در 1 اوت سال 2017 پس از کشمکشی طولانی اتفاق افتاد. سپس بلاک چین بیت کوین را به دو قسمت تقسیم کرد: بیت کوین و بیت کوین کش. این هارد فورک همچنین منجر به پیدایش ارز جدیدی به نام بیت کوین کش (BCH) شد.

تاثیر فورک ها بر قیمت رمزارزها

فورک‌ ها بسته به اینکه در چه شرایطی و با چه هدفی رخ می‌‌دهند، می‌‌توانند قیمت ارزهای دیجیتال را تحت تاثیر قرار دهند.برهمین اساس در این بخش قصد داریم در خصوص تاثیر فورک ها بر قیمت رمز ارزها صحبت کنیم. توجه کنید که قیمت ارزهای دیجیتال، به مؤلفه‌‌ها و عوامل بسیار زیادی بستگی دارد. بنابراین نمی‌‌توان با قطعیت کامل درباره اثر فورک‌ ها بر قیمت صحبت کرد. به‌طور کلی فورک‌ ها به 3 دلیل می‌‌توانند باعث افزایش یا کاهش قیمت یک ارز شوند:

توزیع رایگان کوین های جدید

در مواقعی که یک Hard fork راه بلند پروازانه و بحث‌‌برانگیز در پیش است. مانند هارد فورک بیت کوین کش که می‌‌خواست اکثریت کاربران بیت کوین را به خود جذب کند. کوین‌ های موجود در زنجیره اصلی، بر روی زنجیره Fork شده هم کپی می‌شوند. چرا که تاریخچه تراکنش‌‌های قبل از Fork، در هر دو زنجیره مشترک است. زنجیره جدید، در لحظه فورک‌ شدن، مسیر جدیدی را برای این تاریخچه مشترک رقم خواهد زد.

بنابراین، در صورتی که بعد از وقوع یک Hard fork، ارز دیجیتال جدیدی متولد شود. کاربرانی که ارز دیجیتال اولیه را در کیف پول خود نگهداری می‌‌کردند، به همان میزان، ارز دیجیتال دوم را هم به‌ صورت رایگان دریافت خواهند کرد. نکته اینجاست که ارز تازه‌ متولد‌ تنها به کاربرانی تعلق می‌‌گیرد که تا قبل از وقوع هاردفورک، کوین‌ های اولیه را به دست آوردند.

حالا می‌‌توانید حدس بزنید تاثیر چنین پدیده‌‌ای بر قیمت چگونه خواهد بود. وقتی که چنین هارد فورکی در پیش است، معامله‌گران و سرمایه‌‌گذاران آگاه، سعی می‌‌کنند تا پیش از فرارسی زمان اجرای Fork، ذخایر خود از ارز دیجیتال اولیه را افزایش دهند تا بتوانند مقدار بیشتری ارز ثانویه به دست آورند. این موضوع باعث افزایش تقاضا برای کوین‌ های شبکه اصلی نیز می‌شود و قیمت آن را افزایش خواهد داد.

تاثیر احساسات عمومی منفی یا مثبت پیرامون پروژه

عامل تاثیرگذار بعدی، ایجاد احساسات عمومی مثبت یا منفی پیرامون پروژه است. زمانی که قرار است یک Hard fork برنامه‌ریزی شده اتفاق بیفتد و قابلیت‌‌های بلاک چین را افزایش دهد،‌ می‌‌توانیم پیش‌بینی کنیم که احساسات عمومی کاربران نسبت به این اتفاق مثبت خواهد بود. که این موضوع به‌ تنهایی می‌‌تواند سیگنالی برای افزایش قیمت دارایی باشد. به طور مثال شبکه کاردانو، با اجرای موفقیت‌‌آمیز هارد فورک آلونزو، زمینه را برای ایجاد قرارداد‌های هوشمند در این بلاک چین، محیا کرد. این اتفاق، طبیعتا محبوبیت شبکه کاردانو را نزد کاربران افزایش خواهد داد و کاربران را به نگهداری ارز دیجیتال ADA تشویق خواهد کرد.

بنابراین از وقتی که خبر این Hard fork و زمان‌‌بندی اجرای آن به رسانه‌‌ها درز می‌‌کند، کم کم اشتیاق سرمایه‌‌گذاران به این ارز بیشتر و قیمت آن افزایش خواهد یافت. به‌ طور عکس، اگر زمانی مشخص شود که هارد فورک موردنظر موفقیت‌‌آمیز نباشد یا تغییرات آن به ضرر بلاک چین است، قیمت دارایی کاهش خواهد یافت.

تاثیر گذاری بر عرضه کوین ها

برخی از فورک‌ ها، با تغییر قوانین اجماع شبکه، مستقیما بر میزان عرضه و یا نرخ عرضه کوین‌ ها تاثیر می‌‌گذارند. به‌ عنوان مثال، فرض کنید قرار است هارد فورکی در شبکه اجرا شود که استخراج کوین‌ ها را سخت تر می‌‌کند و یا نرخ عرضه پاداش شبکه را کاهش می‌‌دهد. در این صورت، نرخ عرضه کوین‌ها مستقیما تحت‌تاثیر قرار می‌گیرد و این موضوع، بر تقاضای کاربران تاثیرگذار خواهد بود.

به طور مثال اگر سرمایه‌‌گذاران بدانند که بعد از اجرای Hard fork، پاداش استخراج توکن X از 10 واحد به 5 واحد کاهش می‌‌یابد، ترجیح می‌‌دهند قبل از اجرای هارد فورک، مقدار بیشتری از توکن‌ های X را ذخیره کنند. چرا که بعد از وقوع Hard fork، نرخ عرضه کاهش می‌‌یابد و این موضوع باعث رشد قیمت دارایی خواهد شد. حالا خودتان برعکسش را تصور کنید؛ اگر قرار باشد هارد فورکی اتفاق بیفتد که سقف عرضه کوین را افزایش دهد، چه تاثیری بر قیمت آن کوین خواهد داشت؟

جمع بندی

اگرچه در طول تاریخ ارزهای دیجیتال، همواره انتقادات زیادی درباره فورک‌ ها وجود داشت، اما باید بپذیریم که فورک‌ ها در مجموع برای جامعه ارزهای دیجیتال مفید هستند. در حقیقت پیشرفت‌ حوزه ارزهای دیجیتال، گام‌ به‌ گام صورت می‌‌گیرند. در حال حاضر، تنها راه به‌ کارگیری این پیشرفت‌‌ها فورک‌ ها هستند. همچنین این فورک‌ ها هستند که صدای تمامی اعضای این جامعه و انتقادات و پیشنهادات آن‌ها را به گوش توسعه‌‌دهندگان می‌‌رسانند.

فراموش نکنید که توسعه‌‌دهندگان و بنیان‌‌گذاران پروژه، تنها بخشی از این پازل هستند. برای ارتقای یک بلاک چین، باید گروه‌های مختلفی، از نود‌های شبکه گرفته تا کاربران عادی و سرویس‌‌دهندگان کیف پول‌ ها، از تغییرات پیشنهادی حمایت کنند و بر روی جزئیات آن به توافق برسند. در این میان کاربران و سرمایه‌‌گذاران عادی هم از تأثیرات فورک‌ ها بی‌‌نصیب نیستند. البته همان‌طور که توضیح دادیم، تغییر کد، می‌‌تواند مانند برهم زدن یک بازی بزرگ باشد. چرا که ما در عصری زندگی می‌‌کنیم که کد، همان قانون است.